
“Tumbuka” là một bản nhạc truyền thống của người Tumbuka, một bộ tộc Bantu sinh sống chủ yếu ở khu vực Malawi, Zambia và Tanzania. Bản nhạc này được coi là biểu tượng của sự đoàn kết cộng đồng và niềm vui sống mãnh liệt của người dân Tumbuka.
Nhạc “Tumbuka” thường được thể hiện bởi các nhóm nhạc sử dụng những nhạc cụ truyền thống như trống, kèn, đàn mbira (đàn lamella) và thậm chí cả tiếng hát đầy năng lượng. Thường thì “Tumbuka” được biểu diễn trong các lễ hội, đám cưới hay những sự kiện đặc biệt khác, thu hút mọi người tham gia nhảy múa và hát theo.
Nguồn gốc và lịch sử:
Nhạc “Tumbuka” có nguồn gốc từ nhiều thế kỷ trước, được truyền miệng qua các thế hệ và phát triển theo thời gian. Tuy nhiên, vào thế kỷ 20, âm nhạc của người Tumbuka đã được ghi nhận và phổ biến rộng rãi hơn nhờ những nhà nghiên cứu âm nhạc như Hugh Tracey. Tracey đã thu âm và lưu trữ một lượng lớn bản nhạc dân gian châu Phi, trong đó có “Tumbuka”.
Công việc của Tracey đã giúp giới thiệu âm nhạc truyền thống của người Tumbuka đến với thế giới, và từ đó nó được yêu thích bởi những người đam mê âm nhạc thế giới.
Đặc điểm âm nhạc:
“Tumbuka” mang những đặc điểm âm nhạc độc đáo:
-
Rhythms (nhịp điệu) phức tạp: Nhạc “Tumbuka” nổi tiếng với những nhịp điệu phức tạp và lôi cuốn, được tạo ra từ sự kết hợp của các trống có kích thước khác nhau. Những nhịp điệu này thường không theo một khuôn mẫu cố định, mà thay đổi liên tục, tạo nên cảm giác năng động và đầy bất ngờ.
-
Melodic (giai điệu) đơn giản nhưng da diết: Giai điệu trong “Tumbuka” thường khá đơn giản, sử dụng những nốt nhạc lặp đi lặp lại, nhưng lại mang một cảm xúc da diết và sâu lắng.
-
Hát theo phong cách Call and Response: Phong cách hát này rất phổ biến trong âm nhạc dân gian châu Phi, bao gồm một người hát một câu (Call) và nhóm người khác sẽ trả lời bằng một câu tương ứng (Response). Trong “Tumbuka”, phong cách này tạo nên sự tương tác giữa ca sĩ và người nghe, kích thích mọi người tham gia vào âm nhạc.
-
Sử dụng nhiều nhạc cụ truyền thống: Nhạc “Tumbuka” thường được biểu diễn bởi các nhóm nhạc sử dụng những nhạc cụ truyền thống như:
- Trống: Trống là nhạc cụ chính trong “Tumbuka”, tạo ra những nhịp điệu mạnh mẽ và lôi cuốn.
Loại trống Mô tả Ngomba Trống lớn, âm trầm, thường được sử dụng để đánh nhịp Ngoma Trống nhỏ hơn, âm cao hơn, thường được sử dụng để tạo ra những âm thanh sắc nét -
Kèn: Kèn thường được làm bằng sừng động vật, tạo ra những âm thanh vang và da diết.
-
Dan mbira (đàn lamella): Đàn mbira là một loại đàn có nhiều lưỡi rung được gảy bằng ngón tay. Âm thanh của đàn mbira nhẹ nhàng và du dương, thường được sử dụng để tạo nên không khí trữ tình trong bản nhạc.
Sự ảnh hưởng của “Tumbuka” đến âm nhạc thế giới:
Nhạc “Tumbuka” đã có ảnh hưởng đáng kể đến âm nhạc thế giới, truyền cảm hứng cho các nghệ sĩ và nhà sản xuất âm nhạc trên toàn cầu. Những yếu tố độc đáo của “Tumbuka”, như nhịp điệu phức tạp, giai điệu da diết và phong cách hát Call and Response, đã được sử dụng trong nhiều thể loại âm nhạc khác nhau, từ jazz đến electronic music.
Một số nghệ sĩ nổi tiếng đã được biết đến với việc sử dụng các yếu tố của “Tumbuka” trong âm nhạc của họ bao gồm:
- Paul Simon: Trong album “Graceland” của mình, Paul Simon đã kết hợp âm nhạc của người Zulu (một bộ tộc Bantu khác ở Nam Phi) với những yếu tố pop và rock, tạo nên một album thành công vang dội.
- Peter Gabriel: Peter Gabriel là một nghệ sĩ tiền phong trong việc kết hợp âm nhạc thế giới với âm nhạc phương Tây. Trong album “Secret World Live”, anh đã sử dụng các nhạc cụ truyền thống của châu Phi, bao gồm cả những nhạc cụ được sử dụng trong “Tumbuka”.
Kết luận:
“Tumbuka” là một bản nhạc truyền thống của người Tumbuka mang đầy đủ tinh thần và bản sắc văn hóa của họ.
Với nhịp điệu phức tạp, giai điệu da diết và phong cách hát độc đáo, “Tumbuka” đã trở thành một biểu tượng âm nhạc không thể thiếu trong kho tàng âm nhạc thế giới.
Khi nghe “Tumbuka”, bạn sẽ cảm nhận được sự náo nhiệt của lễ hội, niềm vui sống mãnh liệt của người dân Tumbuka và sự kết nối giữa con người với âm nhạc.